বিষয়বস্তুৰ তালিকা
হামিংবাৰ্ড এটা ওচৰৰ পৰা দেখাটো প্ৰায় এক যাদুকৰী অভিজ্ঞতা যেন লাগিব পাৰে। ইহঁতৰ সুক্ষ্ম সৌন্দৰ্য্য, গতি আৰু অনন্য চৰিত্ৰই ইহঁতক চৰাই আৰু প্ৰকৃতিপ্ৰেমীৰ মাজত প্ৰিয় কৰি তোলে। আমাৰ যিসকলে তেওঁলোকক দেখাৰ ভাগ্য ভাল, তেওঁলোকে হয়তো ভাবিব, তেওঁলোকে নিজৰ সময় ক’ত কটায়। পৃথিৱীৰ ক’ত বাস কৰে? ইহঁতে ক’ত বাহ সাজে? ক'ত শুই থাকে সিহঁত? আহকচোন ইহঁতৰ বাসস্থান আৰু ইহঁতে দিনে ক'ত সময় কটায় অন্বেষণ কৰোঁ।
কোষ্টা ৰিকাৰ দৰ্শনীয় ৰঙৰ Fiery-throated hummingbird (ফটো ক্ৰেডিট: francesco_verones/flickr/CC BY-SA 2.0)ক'ত হামিংবাৰ্ড জীয়াই থাকেনে?
পৃথিৱীত প্ৰায় ৩৪০ টা ভিন্ন প্ৰজাতিৰ হামিংবাৰ্ড আছে। আমোদজনকভাৱে ইহঁতে কেৱল পশ্চিম গোলাৰ্ধত (উত্তৰ আৰু দক্ষিণ আমেৰিকা) বাস কৰে। আফ্ৰিকা আৰু এছিয়াৰ দৰে মহাদেশত অমৃত খোৱা চৰাই বিচাৰি পাব পাৰি, কিন্তু সেইবোৰ হামিংবাৰ্ড নহয়, ছানবাৰ্ড।
ইউৰোপ, আফ্ৰিকা বা এছিয়াত হামিংবাৰ্ড কিয় নাথাকে? বিজ্ঞানীসকল এতিয়াও নিশ্চিত হোৱা নাই। তেওঁলোকে যি জানে, সেয়া হ’ল যে সুদূৰ অতীতৰ এটা সময়ত হামিংবাৰ্ড পূব গোলাৰ্ধত বাস কৰিছিল। আমাৰ হাতত থকা আটাইতকৈ পুৰণি হামিংবাৰ্ড জীৱাশ্ম জাৰ্মানী, পোলেণ্ড আৰু ফ্ৰান্সৰ, প্ৰায় ৩০-৩৫ নিযুত বছৰ আগতে। আমি নাজানো হামিংবাৰ্ডে কেনেকৈ আমেৰিকালৈ গৈছিল, বা কিয় পূবৰ জগতখনক একেবাৰে পৰিত্যাগ কৰা যেন লাগিছিল। ই এটা আকৰ্ষণীয় ৰহস্য বিজ্ঞানীসকলে এতিয়াও উন্মোচন কৰি আছে।
আমি যি জানো সেয়া হ’ল যেতিয়া তেওঁলোকে আমেৰিকা’ছত উপনীত হ’ল, তেওঁলোকে কমেইহে পাইছিলপ্ৰতিযোগিতাত অংশগ্ৰহণ কৰিছিল আৰু দ্ৰুতভাৱে বিয়পি পৰা আৰু জনবহুল হ’বলৈ সক্ষম হৈছিল। ইহঁতৰ নিৰ্দিষ্ট পৰিৱেশৰ ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ দ্ৰুতগতিত বিকশিত হোৱাৰ ক্ষমতা থাকে।
গৰিষ্ঠসংখ্যক হামিংবাৰ্ডেই ক্ৰান্তীয় অঞ্চলত বাস কৰে। কলম্বিয়া আৰু ইকুৱেডৰত ১৩০-১৬০টা ভিন্ন প্ৰজাতিৰ গৌৰৱ আছে, আনহাতে আমেৰিকাৰ ভিতৰত মাত্ৰ ১৭টা প্ৰজাতিয়েহে ধাৰাবাহিকভাৱে বাহ সাজে। সেই ১৭ জনৰ অধিকাংশই মেক্সিকান বৰ্ডাৰৰ তুলনামূলকভাৱে ওচৰতে পোৱা যায়। কিন্তু দক্ষিণ আলাস্কাৰ উত্তৰ দিশলৈকে, আৰু দক্ষিণ আমেৰিকাৰ তলৰ অংশত আৰ্জেণ্টিনাৰ দক্ষিণ প্ৰান্তলৈকে হামিংবাৰ্ড আছে।
ৰুবি-থ্ৰ'টেড, পূব উত্তৰ আমেৰিকাৰ সাধাৰণ দৰ্শনাৰ্থী।কেৱল ৰুবি ডিঙিৰ হামিংবাৰ্ডেহে মিচিচিপি নদীৰ পূব দিশত বাহ সাজে। আমেৰিকাৰ বেছিভাগ ৰাজ্যতে মাত্ৰ এটা বা দুটা প্ৰজাতিহে আছে যিবোৰ সাধাৰণ। দক্ষিণ কেলিফৰ্ণিয়াত তিনিটা প্ৰজাতি আছে যিবোৰ সাধাৰণতে পিছফালৰ চোতালৰ খাদ্য খোৱা ঠাইত দেখা যাব, আন্না’ছ, এলেন’ছ আৰু ক’ষ্টা’ছ। দক্ষিণ এৰিজোনাই আমেৰিকাৰ কিছুমান সৰ্বোচ্চ হামিংবাৰ্ডৰ বৈচিত্ৰ্যৰ গৌৰৱ কৰে আৰু এবছৰত ১৪টা প্ৰজাতিলৈকে আহে।
হামিংবাৰ্ডৰ বাসস্থান
ইহঁতে জংঘল, মৰুভূমি, অৰণ্য, ঘাঁহনি আৰু পথাৰত বাস কৰিব পাৰে , আৰু আনকি পাহাৰীয়া অঞ্চল যেনে ৰকি আৰু এণ্ডিজ।
হামিংবাৰ্ডৰ খাদ্যত ফুল আৰু পোক-পৰুৱাৰ অমৃত থাকে। গতিকে ডাঙৰ চহৰতকৈ বন্য, উপনগৰ আৰু গ্ৰাম্য অঞ্চলত ইহঁতক অধিক উপযুক্ত হ’ব য’ত ইহঁতৰ বাবে অধিক খাদ্য উপলব্ধ। কিন্তু কিছুমান হামাৰে ডাঙৰ চহৰৰ জীৱনটোক ক’বলৈ আৰম্ভ কৰিছেtry.
২০১৪ চনত নিউয়ৰ্ক চহৰৰ চেণ্ট্ৰেল পাৰ্কত বাহ সাজিলে ৰুবি ডিঙিৰ হামিংবাৰ্ডে স্থানীয় বাতৰিৰ শিৰোনাম দখল কৰিছিল, যিটো ৰেকৰ্ড অনুসৰি আগতে কেতিয়াও হোৱা নাছিল। অডুবনেও ৰিপৰ্ট কৰিছে যে আন্না আৰু এলেনৰ হামিংবাৰ্ডবোৰে ছান ফ্ৰান্সিস্কোত ভাল কাম কৰি আছে।
এজন চহৰৰ বাসিন্দা হিচাপে আপুনি এতিয়াও হামিংবাৰ্ডক আপোনাৰ স্থানলৈ আকৰ্ষণ কৰিব পাৰে তেওঁলোকৰ বাবে ফিডাৰ বন্ধ কৰি, আৰু ইয়াৰ সৈতে আপোনাৰ স্থানৰ প্ৰতি অধিক দৃষ্টি আকৰ্ষণ কৰিব পাৰে ফুল ফুলা গছ। আপুনি সাধাৰণতে বাহ নচৰা অঞ্চলত থাকিলেও ইহঁতৰ প্ৰব্ৰজনৰ সময়ত কম সময়ৰ বাবে ইহঁতক আকৰ্ষণ কৰিব পাৰিব। বসন্ত কালত ইহঁতে উত্তৰ দিশলৈ যায় আৰু শৰতৰ শেষৰ ফালে দক্ষিণ দিশলৈ যায়। যাত্ৰাত বহুত শক্তি লাগে আৰু তেওঁলোকে খাদ্যৰ বাবে ষ্টপ কৰিব লাগে, আপোনাৰ ঘৰটো সেইবোৰৰ ভিতৰত এটা হ'ব পাৰে যদিহে তেওঁলোকৰ বাবে এটা ফিডাৰ স্থাপন কৰা হয়।
ক'ত কৰিব হামিংবাৰ্ড প্ৰব্ৰজন কৰেনে?
মেক্সিকো আৰু দক্ষিণ আমেৰিকাত বাস কৰা বেছিভাগ হামিংবাৰ্ডেই প্ৰব্ৰজনকাৰী নহয়। অৱশ্যে কানাডা আৰু আমেৰিকাত পোৱা বেছিভাগ প্ৰজাতিয়ে শীতকালত দক্ষিণলৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। দক্ষিণ আমেৰিকাৰ দক্ষিণৰ অঞ্চলৰ কেইটামান প্ৰজাতিও শীতকালত বিষুৱৰেখাৰ ওচৰলৈ প্ৰব্ৰজন কৰে।
আমেৰিকাৰ উষ্ণ জলবায়ু যেনে ফ্ল'ৰিডা, কেলিফৰ্ণিয়া আৰু দক্ষিণ-পশ্চিম মৰুভূমি অঞ্চলত কিছুমান প্ৰজাতি বছৰজুৰি থাকে। আন্নাৰ হামিংবাৰ্ডবোৰ দক্ষিণ এৰিজোনা আৰু কেলিফৰ্ণিয়াত লাগি থাকে, আনহাতে বাফ পেটৰ হামিংবাৰ্ডবোৰ গোটেই বছৰটো ফ্ল’ৰিডা আৰু দক্ষিণত থাকেটেক্সাছ।
ৰুফ'ছ হামিংবাৰ্ড সকলো হামিংবাৰ্ডৰ ভিতৰত আটাইতকৈ দূৰ উত্তৰ দিশত প্ৰজনন কৰা চৰাই, আৰু ইয়াৰ উপৰিও ই বিশ্বৰ ভিতৰতে (শৰীৰৰ দৈৰ্ঘ্য অনুসৰি) আটাইতকৈ দূৰত্বৰ প্ৰব্ৰজনকাৰী চৰাইৰ ভিতৰত অন্যতম। শীতকাল মেক্সিকোত কটায়, তাৰ পিছত বসন্ত কালত প্ৰশান্ত মহাসাগৰীয় উপকূলৰ কাষেৰে প্ৰায় ৪,০০০ মাইল উত্তৰ দিশলৈ গৈ আমেৰিকাৰ উত্তৰ-পশ্চিম কোণত, পশ্চিম কানাডাৰ দক্ষিণ আলাস্কালৈকে প্ৰজননৰ বতৰ কটায়। তাৰ পিছত গ্ৰীষ্মকালত তেওঁলোকে আকৌ দক্ষিণলৈ আৰম্ভ কৰে আৰু ৰকি পৰ্বতমালাৰ কাষেৰে আমেৰিকাৰ মাজেৰে তললৈ নামি যায়। মাত্ৰ ৩ ইঞ্চি দীঘল চৰাইৰ বাবে সেইটো এটা আচৰিত কৃতিত্ব!!
হামিংবাৰ্ড টেৰিটৰী
প্ৰব্ৰজনৰ পিছত, যেতিয়া কিছু সময়ৰ বাবে দোকান স্থাপন কৰাৰ সময় হ'ব, বেছিভাগ হামিংবাৰ্ডে নিজৰ টেৰিটৰী ষ্টেক আউট কৰিব আৰু... ইয়াক আন হামিংবাৰ্ডৰ বিৰুদ্ধে ৰক্ষা কৰিব লাগে। তেওঁলোকে নিজৰ ভূখণ্ড ওভাৰলেপ বা ভাগ কৰি ভাল নাপায়। সাধাৰণ আকাৰৰ ভূখণ্ড প্ৰায় এক চতুৰ্থাংশ একৰ।
মতা চৰাইয়ে খাদ্য আৰু পানীৰ সৰ্বোত্তম উপলব্ধ অঞ্চল বিচাৰে। যদি ইহঁতে ফিডাৰ আৰু/বা বহুত অমৃতযুক্ত ফুল থকা এটা প্ৰাইম স্পট বিচাৰি পায়, তেন্তে খাদ্যৰ বাবে খাদ্য বিচাৰিবলৈ বহু দূৰলৈ যাব নালাগিব। আপুনি হয়তো আপোনাৰ ফিডাৰত মতা চৰাইবোৰক আন হামিংবাৰ্ডক খেদি পঠিওৱা দেখিছে।
এই ভিডিঅ'টো গজৰ ফিডাৰত হামিংবাৰ্ডৰ ঠাট্টা-মস্কৰাৰ এক উত্তম উদাহৰণ।
See_also: কি ৰঙৰ চৰাই খুৱাই সৰ্বাধিক চৰাইক আকৰ্ষণ কৰে?মতা চৰাইবোৰে আনকি মাইকী চৰাইবোৰকো খেদি পঠিয়াব, যেতিয়ালৈকে সিহঁতে সংগম নকৰে। সংগমৰ পিছত মাইকী চৰাইটোক নিজৰ ভূখণ্ডত প্ৰৱেশ কৰিবলৈ দিয়া হয়। সাধাৰণতে ইয়াৰ অৰ্থ হ’ল তাই প্ৰচুৰ খাদ্য থকা ঠাইত বাহ সাজিব পাৰেআৰু ইয়াক বিচাৰি বেছি সময় তাইৰ বাহৰ পৰা আঁতৰি থাকিব নালাগিব৷ মাইকী চৰাইবোৰে বাহৰ পৰা আধা মাইল দূৰৰ অঞ্চলত খাদ্য বিচাৰিব। কিন্তু যিমানেই বেছি দিন কণী/ পোৱালিৰ পৰা আঁতৰি থাকে সিমানেই ইহঁতৰ মৃত্যুৰ সম্ভাৱনা বেছি।
হামিংবাৰ্ড প্ৰতি বছৰে একেটা ফিডাৰলৈ ঘূৰি আহেনে?
হয়, ইহঁতে বহু সময়ত কৰে! আপোনাৰ ফিডাৰটো খাদ্যৰ এক স্থিৰ উৎস যিটো অতি মূল্যৱান আৰু ইয়াক বিচাৰি পোৱা ভাগ্যৱান হামাৰটোৱে প্ৰায়ে বছৰৰ পিছত বছৰ ধৰি ঘূৰি আহিব। উত্তৰ আমেৰিকাৰ বেছিভাগৰে গড় আয়ুস প্ৰায় ৩-৫ বছৰ কিন্তু ইহঁতে আনকি ৯ বা ১০ বছৰলৈকে জীয়াই থাকিব পাৰে।
হামিংবাৰ্ডে ক'ত বাহ সাজে?
হামিংবাৰ্ডে সাধাৰণতে গছত বা... জোপোহা, ১০-৫০ ফুটৰ ভিতৰত ওপৰলৈ। গহ্বৰ বা চৰাইৰ ঘৰ ব্যৱহাৰ নকৰে। বিশেষকৈ “কাঁটাচামুচ”ত য’ত দুটা ডাল একেলগে মিলি ইহঁতক অধিক কঠিন ভেটি দিয়ে। ইয়াৰ উপৰিও ইহঁতে বৈদ্যুতিক তাঁৰ, কাপোৰৰ ৰছী বা অন্যান্য সৰু অনুভূমিক পৃষ্ঠ ব্যৱহাৰ কৰে।
ইহঁতে উদ্ভিদৰ আঁহ, লাইকেন, ডাল আৰু পাতৰ টুকুৰা একেলগে বৈ কোমল কাপৰ আকৃতিত তৈয়াৰ কৰে। ইহঁতে প্ৰায়ে ডালত বান্ধিবলৈ মকৰাজালৰ সূতা ব্যৱহাৰ কৰে। বাহৰ ভিতৰত হামিংবাৰ্ডে বিচাৰি পোৱা আটাইতকৈ কোমল, আটাইতকৈ অস্পষ্ট সামগ্ৰীৰে আবৃত হৈ থাকে, ইহঁতৰ কণীবোৰ কোলাত ল’বলৈ। এইবোৰ কিছুমান সৰু সৰু বাহ – প্ৰায় দু ইঞ্চি দীঘল আৰু এক ইঞ্চি দ।
See_also: কাৰ্ডিনেলসকলে কেনেধৰণৰ চৰাইৰ বীজ ভাল পায়?
(ফটো ক্ৰেডিট: 1967chevrolet/flickr/CC BY 2.0)নিৰ্দিষ্ট বাহ প্ৰজাতি অনুসৰি ভিন্ন হয় কিন্তু মাইকী চৰাইবোৰে কণীৰ ওপৰত প্ৰায় বহি থাকিবইহঁতে ফুটাৰ ২ সপ্তাহ আগতে, তাৰ পিছত আৰু ২-৩ সপ্তাহ লাগিব ডেকাবোৰ সম্পূৰ্ণকৈ ফুলাৰ আগতে। তাৰ পিছত বহুতো হামিংবাৰ্ডে প্ৰজননৰ বতৰ শেষ হোৱাৰ আগতেই দ্বিতীয় বা আনকি তৃতীয়টো পোৱালিৰ বাবে এই প্ৰক্ৰিয়াটো পুনৰ আৰম্ভ কৰিব।
যদি আপোনাৰ ফিডাৰলৈ মাইকী চৰাই আহিছে, তেন্তে তেওঁলোকৰ বাহটো বহু দূৰত নথকাৰ সম্ভাৱনা ভাল।
হামিংবাৰ্ডে ক'ত শুয়?
যদি মাইকী চৰাইৰ কণী বা পোৱালি এতিয়াও বাহ এৰিব নোৱাৰে, তেন্তে তাই বাহৰ ওপৰত শুব। অন্যথা তেওঁলোকে এটা প্ৰিয় পাৰ্চিং স্পট বিচাৰি পাব য'ত তেওঁলোকে নিৰাপদ আৰু সুৰক্ষিত অনুভৱ কৰিব। তাৰ পিছত, তেওঁলোকে টৰ্পৰ নামৰ শীতনিদ্ৰাৰ অৱস্থাত প্ৰৱেশ কৰে।
টৰ্পৰ হৈছে অতি গভীৰ টোপনি, আপোনাৰ দৰে টোপনিতকৈ হাইবাৰনেচনৰ বহু ওচৰত মোৰ প্ৰতিটো নিশাই আছে। ইহঁতৰ শৰীৰৰ উষ্ণতা যিমান পাৰি কম হয়, আৰু ইহঁতৰ হৃদস্পন্দন প্ৰতি মিনিটত প্ৰায় ৫০ স্পন্দনলৈ নামি যায়। ইহঁতৰ বিপাকীয় ক্ৰিয়া ইহঁতৰ স্বাভাৱিক দিনৰ হাৰৰ ১/১৫ লৈ হ্ৰাস পায়। আনকি সিহঁতে উশাহ লোৱাটোও কষ্টেৰে দেখা পায়। আনকি কেতিয়াবা বাদুলিৰ দৰে ওলোটাকৈ ওলমি থাকে, সঁহাৰি নিদিয়া আৰু মৃত যেন লাগে।
কিন্তু চিন্তা নাই, ইহঁত একেবাৰেই মৃত হোৱা নাই। শক্তি ৰাহিৰ বাবে এই কাম কৰে। আচলতে তেওঁলোকে এইদৰেই তেওঁলোকৰ উপলব্ধ শক্তিৰ ৬০% পৰ্যন্ত ৰাহি কৰিব পাৰে। তেওঁলোকৰ শৰীৰৰ বাবে ই এক প্ৰকৃত তীব্ৰ প্ৰক্ৰিয়া, আৰু ইয়াৰ পৰা “সাৰ পাবলৈ” তেওঁলোকক ২০-৬০ মিনিট সময় লাগিব পাৰে। (কফিৰ আগতে মোৰ দৰে, হা!) হামিংবাৰ্ডৰ বিপাকীয় ক্ৰিয়া ইমানেই বেছি আৰু ইহঁতে ইমান শক্তি জ্বলাই দিয়ে, হয়তো অবিহনে ৰাতিটো পাৰ কৰিব নোৱাৰিব
উপসংহাৰ
হামিংবাৰ্ড সমগ্ৰ উত্তৰ আৰু দক্ষিণ আমেৰিকাত বাস কৰে, দক্ষিণ আমেৰিকাৰ উত্তৰ অৰ্ধেক অংশত ইয়াৰ ঘনত্ব আৰু বৈচিত্ৰ্য সৰ্বাধিক। শীতকালৰ শেষৰ ফালে/বসন্তৰ আৰম্ভণিতে বহু প্ৰজাতিয়ে নিজৰ প্ৰজনন স্থানলৈ বহু দূৰ যাত্ৰা কৰে। তাত উপস্থিত হোৱাৰ পিছত তেওঁলোকে খাদ্য আৰু পানীৰ বাবে উত্তম ঠাই বিচাৰে, আৰু নিজৰ ভূখণ্ড দাবী আৰু ৰক্ষা কৰিব। ইহঁতে নিজৰ ভূখণ্ড (মতা) খাই আৰু চোৱাচিতা কৰি বা পোৱালি (মাইকী) খাই আৰু বাহ সাজি/চোৱাচিতা কৰি দিন কটায়। ৰাতি সিহঁতে গভীৰ টোপনি যায়, তাৰ পিছত প্ৰতিদিনে পুৱা সাৰ পাই তৎক্ষণাত খাদ্য গ্ৰহণ কৰে। গ্ৰীষ্মৰ মাজভাগৰ শেষৰ ফালে যিবোৰ প্ৰব্ৰজন কৰে সেইবোৰে শীতকালৰ উষ্ণ ঠাইলৈ উভতি যায়।
